http://www.thinkfree.gr/thinkculture/%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%BF/%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CE%B3%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CF%81%CE%AE%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CF%85%CE%BD%CE%B1%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82
Mια ελεγεία για το ρήμα της γυναικείας φυγής...
«Φεύγω», της Κώστιας Κοντολέων, εκδόσεις Ψυχογιός, 2011, σελ. 2011
Γράφει η Πασχαλία Τραυλού / Συγγραφέας – λογοτέχνης / tnomik11@yahoo.gr
Το Φεύγω είναι ένα βιβλίο δυνατό και επώδυνο, για αναγνώστες που αντέχουν να κοιτούν την ψυχή τους γυμνή στον καθρέφτη της τέχνης… Δεν θα μπορούσε να υπάρχει καταλληλότερος τίτλος, αφού το φεύγω είναι το ρήμα της απόγνωσης, της παραίτησης και της ελευθερίας, εκφράζοντας την ανάγκη για μια νέα αρχή.
Φεύγει η Ρόζα λοιπόν… Χαμένη στις σκέψεις της, βυθισμένη στις αμφιβολίες της, περίμενε ν’ ακούσει από τα μεγάφωνα του σταθμού, την αναγγελία της αναχώρησης του λεωφορείου στο οποίο επιβαίνει. Έτσι αρχίζει το βιβλίο. Με μια φυγή με ορίζοντα την αυτογνωσία. Σε όλη της τη ζωή η Ρόζα πνίγεται μέσα στα σχήματα και στα προσχήματα.
«Στο αδιέξοδο που εγώ η ίδια είχα δημιουργήσει, έψαχνα να βρω την απαρχή της άναρχης ανατροπής της ζωής μου. Να μάθω ποια πόρτα –ορθάνοιχτη ή μισάνοιχτη ; – βρήκε ο εισβολέας και τρύπωσε μέσα» θα εξομολογηθεί και απ’ τη στιγμή ετούτη και για σαράντα σελίδες η συγγραφέας φιλοτεχνεί το πορτρέτο της ηρωίδας της και σκιαγραφεί τη ζωή της.
Στις πρώτες σαράντα σελίδες η Κώστια Κοντολέων βρίσκει την ευκαιρία να προβάλει το μοντέλο της ζωής και τα πρότυπα της ηθικής τάξης μιας ολόκληρης γενιάς γυναικών, μιας ηθικής περιχαρακωμένης μέσα στα όρια της κοινωνικής ευπρέπειας και των προσχημάτων.
«Κόρη γιατρού ήταν κι έπρεπε να δίνει το καλό παράδειγμα, να γυρνάει πριν από τις εννιά το βράδυ στο σπίτι, γιατί έκαναν τα καλά και ηθικά κορίτσια, αργά στους δρόμους γυρνάνε μόνο κάτι ξετσίπωτες ελευθερίων ηθών, ήταν η μόνιμη επωδός της μάνας της» αναφέρει χαρακτηριστικά, δίνοντας το στίγμα ενός κούφιου δογματισμού που αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν μιας ολόκληρης εποχής.
Ωστόσο η Ρόζα, παραμερίζει τις ηθικές αγκυλώσεις που είχαν ενσταλάξει μεθοδικά στον ψυχισμό της οι γονείς της και δίνεται ολοκληρωτικά στον έρωτα αφού προηγηθούν κάποιες ανούσιες σχέσεις που τη μύησαν στην οδύνη της προδοσίας και της υποκρισίας.
Ώσπου γνωρίζει τον Φλάβιο που γοητεύει και μαγνητίζει. Μένει μαζί του δίχως να ζυγίσει συμφέροντα και προσχήματα. Παραδίνεται. Απαρνιέται τη φυγή της, την ελευθερία της για χάρη του. Μπαίνει στο χρυσό κλουβί που φιλοτεχνεί ο έρωτάς του και η κτητικότητά του για κείνη. Ζει, αναπνέει, υπάρχει γι’ αυτόν. Για τον καλλιτέχνη που αποκτά φωτοστέφανο στη σκέψη της καθώς γονατίζει μπροστά στο μεγαλείο της δικής του ακλόνητης ελευθερίας.Έμεινε κοντά στον Φλάβιο για «να διαβάζει» το μυστήριό του. Να τον κατακτήσει. Όπως κάποιος επιθυμεί να αποκωδικοποιήσει ένα ποίημα ή τα σύμβολα ενός πίνακα ζωγραφικής.
«Μέσα από ποιήματα και χρώματα, μέσα από πίνακες που απαιτούν μια δεύτερη ανάγνωση, μόνο έτσι θα καταφέρεις να μπεις πιο βαθειά στον εσώκλειστο κόσμο μου. Έτσι θα με γνωρίσεις, αν με γνωρίσεις ποτέ» της υποδεικνύει τον τρόπο της γνωριμίας τους εκείνος.
Με τον καιρό η Ρόζα συνειδητοποιεί ότι είχε απεμπολήσει τις όποιες ελευθερίες της. Αρχίζει η αυτοκριτική που εμφανίζεται πάντα όταν ο έρωτας φυλλοροεί. Τα ερωτηματικά αποκτούν τεράστιες διαστάσεις. Η Ρόζα ψάχνει νέους χάρτες. Ο Φλάβιος απογυμνώνεται στα μάτια της.
«Αυτός δεν ήθελε μια τέτοια σχέση, σκηνοθετούσε τη ζωή του με τόσο πάθος, που δεν συγχωρούσε στους ηθοποιούς του, αυτόκλητους ή μη, κανένα λάθος, καμιά παρέκκλιση από το σενάριο, που το έγραφε αποκλειστικά ο ίδιος. Υπάρχουν όμως μάγια που κρατάνε για πάντα;» αναρωτιέται η Ρόζα.
Η πορεία του βιβλίου αποδεικνύει ότι η συγγραφέας δεν πιστεύει ότι υπάρχουν μάγια που κρατάνε για πάντα. Ο έρωτας ξεθωριάζει, χάνει τη δύναμή του, οι πρωταγωνιστές του αναμετριώνται αδυσώπητα με τις επιλογές τους. Και τότε φεύγουν… Ή απλώς θέλουν να φύγουν και περιμένουν να βρουν το κουράγιο για ετούτη την απόδραση.
Η Ρόζα αρπάχτηκε απ’ τον Νικόλα τη στιγμή που ένιωθε χωρισμένη στα δυο. Ανάμεσα στη δειλία της εξάρτησης και στη γενναιότητα της φυγής.
«Θέλω να βρω το κουράγιο να φύγω από τον Φλάβιο. Θέλω να βρω το θάρρος να κάνω το ταξίδι που θα με φέρει πιο κοντά στον Νικόλα. Θέλω να διαγράψω το παρελθόν μου, να αδιαφορήσω για το μέλλον μου, να ζήσω μόνο για το παρόν μου».
«Μαζεύω όσο περισσότερα ρούχα του μπορώ, η πόρτα στο πλυντήριο χάσκει ανοιχτή, έτοιμη λες, από καιρό να κλείσει στον σκοτεινό του κάδο ένα παρελθόν που σαν γαριασμένο ρούχο ζητάει ν’ αποκτήσει την πρότερή λευκότητά του».
Μες στην παραφορά της απόγνωσης κατά την οποία οι άνθρωποι αδυνατούν να διαβάσουν τη γλώσσα της ψυχής και μπερδεύουν την ανάγκη για φυγή με την ανάγκη για έρωτα, η Ρόζα παρασύρεται από τον Νικόλα, παραδίνεται σ’ αυτόν, γίνεται για άλλη μια φορά το πιόνι ενός άλλου στη σκακιέρα ενός αλλότριου παιχνιδιού. Αργεί να καταλάβει ότι ο Φλάβιος και ο Νικόλας τη χρησιμοποιούν μ’ ένα τόσο ίδιο και συνάμα τόσο αλλιώτικο τρόπο, ενώ εκείνη προσπαθεί να πιαστεί απ’ το παράλογο, για να αντέξει το λογικό. Και τελικά η Ρόζα και ο Φλάβιος θα φύγουν μαζί…
Το Φεύγω αποτελεί μια κραυγή αγωνίας της εσωτερικής αναζήτησης κάθε γυναίκας… Εκφράζει την ανάγκη του θηλυκού να αυπροσδιοριστεί έξω από σχήματα και στερεότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς, μαθαίνοντας επιτέλους όχι μόνο να αναλαμβάνει δεσμεύσεις αλλά και να ελευθερώνεται από δεσμά που δεν μπορεί να αντέξει.
Γιατί το Φεύγω, με την ποιητική γλώσσα του και το κυκλικό σχήμα δόμησης της ιστορίας, περιγράφει και αναλύει με λιτό λυρισμό το φαύλο κύκλο του ανικανοποίητου και της τραγικότητας της ανθρώπινης ύπαρξης.
Mια ελεγεία για το ρήμα της γυναικείας φυγής...
«Φεύγω», της Κώστιας Κοντολέων, εκδόσεις Ψυχογιός, 2011, σελ. 2011
Γράφει η Πασχαλία Τραυλού / Συγγραφέας – λογοτέχνης / tnomik11@yahoo.gr
Το Φεύγω είναι ένα βιβλίο δυνατό και επώδυνο, για αναγνώστες που αντέχουν να κοιτούν την ψυχή τους γυμνή στον καθρέφτη της τέχνης… Δεν θα μπορούσε να υπάρχει καταλληλότερος τίτλος, αφού το φεύγω είναι το ρήμα της απόγνωσης, της παραίτησης και της ελευθερίας, εκφράζοντας την ανάγκη για μια νέα αρχή.
Φεύγει η Ρόζα λοιπόν… Χαμένη στις σκέψεις της, βυθισμένη στις αμφιβολίες της, περίμενε ν’ ακούσει από τα μεγάφωνα του σταθμού, την αναγγελία της αναχώρησης του λεωφορείου στο οποίο επιβαίνει. Έτσι αρχίζει το βιβλίο. Με μια φυγή με ορίζοντα την αυτογνωσία. Σε όλη της τη ζωή η Ρόζα πνίγεται μέσα στα σχήματα και στα προσχήματα.
«Στο αδιέξοδο που εγώ η ίδια είχα δημιουργήσει, έψαχνα να βρω την απαρχή της άναρχης ανατροπής της ζωής μου. Να μάθω ποια πόρτα –ορθάνοιχτη ή μισάνοιχτη ; – βρήκε ο εισβολέας και τρύπωσε μέσα» θα εξομολογηθεί και απ’ τη στιγμή ετούτη και για σαράντα σελίδες η συγγραφέας φιλοτεχνεί το πορτρέτο της ηρωίδας της και σκιαγραφεί τη ζωή της.
Στις πρώτες σαράντα σελίδες η Κώστια Κοντολέων βρίσκει την ευκαιρία να προβάλει το μοντέλο της ζωής και τα πρότυπα της ηθικής τάξης μιας ολόκληρης γενιάς γυναικών, μιας ηθικής περιχαρακωμένης μέσα στα όρια της κοινωνικής ευπρέπειας και των προσχημάτων.
«Κόρη γιατρού ήταν κι έπρεπε να δίνει το καλό παράδειγμα, να γυρνάει πριν από τις εννιά το βράδυ στο σπίτι, γιατί έκαναν τα καλά και ηθικά κορίτσια, αργά στους δρόμους γυρνάνε μόνο κάτι ξετσίπωτες ελευθερίων ηθών, ήταν η μόνιμη επωδός της μάνας της» αναφέρει χαρακτηριστικά, δίνοντας το στίγμα ενός κούφιου δογματισμού που αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν μιας ολόκληρης εποχής.
Ωστόσο η Ρόζα, παραμερίζει τις ηθικές αγκυλώσεις που είχαν ενσταλάξει μεθοδικά στον ψυχισμό της οι γονείς της και δίνεται ολοκληρωτικά στον έρωτα αφού προηγηθούν κάποιες ανούσιες σχέσεις που τη μύησαν στην οδύνη της προδοσίας και της υποκρισίας.
Ώσπου γνωρίζει τον Φλάβιο που γοητεύει και μαγνητίζει. Μένει μαζί του δίχως να ζυγίσει συμφέροντα και προσχήματα. Παραδίνεται. Απαρνιέται τη φυγή της, την ελευθερία της για χάρη του. Μπαίνει στο χρυσό κλουβί που φιλοτεχνεί ο έρωτάς του και η κτητικότητά του για κείνη. Ζει, αναπνέει, υπάρχει γι’ αυτόν. Για τον καλλιτέχνη που αποκτά φωτοστέφανο στη σκέψη της καθώς γονατίζει μπροστά στο μεγαλείο της δικής του ακλόνητης ελευθερίας.Έμεινε κοντά στον Φλάβιο για «να διαβάζει» το μυστήριό του. Να τον κατακτήσει. Όπως κάποιος επιθυμεί να αποκωδικοποιήσει ένα ποίημα ή τα σύμβολα ενός πίνακα ζωγραφικής.
«Μέσα από ποιήματα και χρώματα, μέσα από πίνακες που απαιτούν μια δεύτερη ανάγνωση, μόνο έτσι θα καταφέρεις να μπεις πιο βαθειά στον εσώκλειστο κόσμο μου. Έτσι θα με γνωρίσεις, αν με γνωρίσεις ποτέ» της υποδεικνύει τον τρόπο της γνωριμίας τους εκείνος.
Με τον καιρό η Ρόζα συνειδητοποιεί ότι είχε απεμπολήσει τις όποιες ελευθερίες της. Αρχίζει η αυτοκριτική που εμφανίζεται πάντα όταν ο έρωτας φυλλοροεί. Τα ερωτηματικά αποκτούν τεράστιες διαστάσεις. Η Ρόζα ψάχνει νέους χάρτες. Ο Φλάβιος απογυμνώνεται στα μάτια της.
«Αυτός δεν ήθελε μια τέτοια σχέση, σκηνοθετούσε τη ζωή του με τόσο πάθος, που δεν συγχωρούσε στους ηθοποιούς του, αυτόκλητους ή μη, κανένα λάθος, καμιά παρέκκλιση από το σενάριο, που το έγραφε αποκλειστικά ο ίδιος. Υπάρχουν όμως μάγια που κρατάνε για πάντα;» αναρωτιέται η Ρόζα.
Η πορεία του βιβλίου αποδεικνύει ότι η συγγραφέας δεν πιστεύει ότι υπάρχουν μάγια που κρατάνε για πάντα. Ο έρωτας ξεθωριάζει, χάνει τη δύναμή του, οι πρωταγωνιστές του αναμετριώνται αδυσώπητα με τις επιλογές τους. Και τότε φεύγουν… Ή απλώς θέλουν να φύγουν και περιμένουν να βρουν το κουράγιο για ετούτη την απόδραση.
Η Ρόζα αρπάχτηκε απ’ τον Νικόλα τη στιγμή που ένιωθε χωρισμένη στα δυο. Ανάμεσα στη δειλία της εξάρτησης και στη γενναιότητα της φυγής.
«Θέλω να βρω το κουράγιο να φύγω από τον Φλάβιο. Θέλω να βρω το θάρρος να κάνω το ταξίδι που θα με φέρει πιο κοντά στον Νικόλα. Θέλω να διαγράψω το παρελθόν μου, να αδιαφορήσω για το μέλλον μου, να ζήσω μόνο για το παρόν μου».
«Μαζεύω όσο περισσότερα ρούχα του μπορώ, η πόρτα στο πλυντήριο χάσκει ανοιχτή, έτοιμη λες, από καιρό να κλείσει στον σκοτεινό του κάδο ένα παρελθόν που σαν γαριασμένο ρούχο ζητάει ν’ αποκτήσει την πρότερή λευκότητά του».
Μες στην παραφορά της απόγνωσης κατά την οποία οι άνθρωποι αδυνατούν να διαβάσουν τη γλώσσα της ψυχής και μπερδεύουν την ανάγκη για φυγή με την ανάγκη για έρωτα, η Ρόζα παρασύρεται από τον Νικόλα, παραδίνεται σ’ αυτόν, γίνεται για άλλη μια φορά το πιόνι ενός άλλου στη σκακιέρα ενός αλλότριου παιχνιδιού. Αργεί να καταλάβει ότι ο Φλάβιος και ο Νικόλας τη χρησιμοποιούν μ’ ένα τόσο ίδιο και συνάμα τόσο αλλιώτικο τρόπο, ενώ εκείνη προσπαθεί να πιαστεί απ’ το παράλογο, για να αντέξει το λογικό. Και τελικά η Ρόζα και ο Φλάβιος θα φύγουν μαζί…
Το Φεύγω αποτελεί μια κραυγή αγωνίας της εσωτερικής αναζήτησης κάθε γυναίκας… Εκφράζει την ανάγκη του θηλυκού να αυπροσδιοριστεί έξω από σχήματα και στερεότυπα κοινωνικής συμπεριφοράς, μαθαίνοντας επιτέλους όχι μόνο να αναλαμβάνει δεσμεύσεις αλλά και να ελευθερώνεται από δεσμά που δεν μπορεί να αντέξει.
Γιατί το Φεύγω, με την ποιητική γλώσσα του και το κυκλικό σχήμα δόμησης της ιστορίας, περιγράφει και αναλύει με λιτό λυρισμό το φαύλο κύκλο του ανικανοποίητου και της τραγικότητας της ανθρώπινης ύπαρξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου