Οδυσσέας και Μπλουζ της Ευγενίας Φακίνου εκδόσεις Καστανιώτη

http://www.critique.gr/index.php?&page=article&id=1125

Οδυσσέας και Μπλουζ γράφει η Πασχαλία Τραυλού Η μάχη της απαισιοδοξίας και της παραίτησης με την οπτιμιστική αντιμέτωπιση της ζωής από-τελεί αναμφίβολα τον κεντρικό ιδεολογικό άξονα αυτού του βιβλίου το οποίο ακολουθεί τα γνώριμα ίχνη των λογοτεχνικών αναζητήσεων της Φακίνου. Η συγγραφέας πάνω στον καμβά της ανθρώπινης μοναξιάς φιλοτεχνεί το απλό φαινομενικά μοτίβο του έρωτα ενός εξηντά-χρονου, πολύπειρου άντρα και μιας τριαντάχρονης γυναίκας που δείχνουν αρχικά να έχουν ως μόνο κοινό σημείο αναφοράς την αδιαπραγμάτευτη αφοσίωση στις λέξεις. Ο συγγραφέας Οδυσσέας ταλανίζεται από το βάσανο της κενότητας και της ματαιότητας του σύγχρονου ανθρώπου, έπειτα από μια περιπετειώδη ζωή. Ριζωμένος  τώρα πια σε «μια Ιθάκη»  που του προσφέρει την απομόνωση από ό,τι συμπεριλαμβάνεται στην έννοια των «εγκοσμίων», έχει μετατρέψει τη ζωή του σε μια απόλυτα πεσιμιστική μορφή τέχνης. Συνεπής στο είδος της λογοτεχνίας που υπηρέτησε, σέρνει στην κυριολεξία τη ζωή του παραπαίοντας ανά-μεσα στα φαντάσματα του πολύκροτου παρελθόντος του και στην εκκωφαντική του μοναξιά. Η Μπλουζ από την άλλη, μια νέα γυναίκα που εντρυφεί παράλληλα στη δύναμη της εικόνας και της λέξης με τις δυο παράλληλες δραστηριότητές της επιμελήτριας λογοτεχνίας και της σκηνοθέτιδας ντοκιμαντέρ. Οι ζωές των δυο ηρώων αναμιγνύονται φτιάχνοντας το χαρμάνι μιας νέας εκδοχής ανθρώπινης συνύπαρξης όπου η αλληλεξάρτηση και η ανάγκη για συντροφιά συγκρούεται αρχικά με την επιλεγμένη μοναχικότητα για να νικηθεί εντέλει κατά κράτος η δεύτερη και να θριαμβεύσει η αξία της επικοινωνίας και της συντροφικότητας. Τα ομιλούντα ονόματα που έδωσε η Φακίνου στους ήρωές της καταθέτουν εξαρχής το στίγμα των δύο εμβληματικών μορφών που προσωποποιούν τις διαχρονικές υπαρξιακές αναζητήσεις της συντροφικότητας, της αγάπης ως νοημοτοδοσία της ζωής και του έρωτα για την τέχνη ως μέσο εξόδου από μια αποπνικτική ρεαλιστική πραγματικότητα. Οι κεραίες και των δυο ηρώων είναι εξαιρετικά ευαίσθητες, γεγονός απόλυτα δικαιολογημένο από την επαφή τους με το γραπτό λόγο, όπως παραστατιτικά αποδίδει η συγγραφέας αυτή τους τη σύνδεση. Εκείνος, επίλεκτος εργάτης της λογοτεχνίας που υπομένει την ήττα από το ίδιο του το χάρισμα, άδειος από έμπνευση όσο άδειος και από αισιοδοξία, αποδέχεται στωικά τον αποκλεισμό που επιβάλλουν οι άνθρωποι σε αυτούς που αδυνατούν να κατανοήσουν. Βιώνει την απόρριψη, την κοινωνική απομόνωση και τη στέρηση της ανθρώπινης αποδοχής καταλήγοντας να υιοθετεί το πρότυπο που η κοινωνία στην οποία ζει, του έχει επιβάλλει. Το ειδύλλιο που αναπτύσσεται ανάμεσα σ’ αυτούς τους φαινομενικά αταίριαστους ανθρώπους εξωραίζει συν τω χρόνω όλους τους φόβους και τα αρνητικά συναισθήματα που και οι δύο τους κουβαλούν απ’ το παρελθόν. Η επαφή τους μέσω από διαλόγους με έντονο το στοιχείο της υπαρξιακής αναζήτησης οδηγεί στη γεφύρωση των διαφορών και στην ανάκαμψη μιας παρακμάζουσας δημιουργικότητας. Ο έρωτας λειτουργεί ως ελιξήριο και ως έμπνευση όχι μόνο για την τέχνη αλλά και την επιλογή μιας αισιόδοξης στάσης ζωής. Μιας στάσης ζωής η οποία ωστόσο αντίκειται σ’ εκείνη των αυτόχειρων δημιουργών που η Φακίνου με ένα εξαιρετικό λογοτεχνικό εύρημα παραθέτει μέσα στο βιβλίο της, προκειμένου να υπογραμμίσει ότι η τέχνη δεν αποτελεί διεκπεραίωση αλλά συνειδητή απόφαση που καθορίζεται από τους βαθύτερους ψυχολογικούς μοχλούς του ανθρώπου. Αξιοσημείωτο είναι ότι η συγγραφέας παρουσιάζει το ζευγάρι να κινείται σ’ ένα εσωτερικό –δικό τους σύμπαν, και ταυτόχρονα σ’ έναν κόσμο εξωτερικό γεμάτο απειλές για τη διαφορετικότητα που τους χαρακτηρίζει, προκειμένου να αναδείξει τον τελικό θρίαμβο εκείνων που επιμένουν να διαφέρουν. Τα επίπεδα και οι ιδέες που αναδεικνύονται μέσα από τον μεστό και συνάμα λιτό γλωσσικό κώδικα της συγγραφέως ενεργοποιούν τη σκέψη ακόμη και του πιο απαιτητικού αναγνώστη. Όσο για την περιπέτεια της ανάγνωσης, το κείμενο είναι καθαρό σαν διαμάντι, σαφές και απόλυτα ξεκούραστο, που θα μπορούσε κάποιος να το απολαύσει σ’ ένα μόνο απόγευμα με αμείωτο ενδιαφέρον.   Ευγενία Φακίνου Οδυσσέας και Μπλουζ Εκδόσεις Καστανιώτη

Αρθρογράφος: Πασχαλία Τραυλού