Τρίτη 11 Νοεμβρίου 2014

Για δυο δευτερόλεπτα, της Rachel Joyce, εκδόσεις Κλειδάριθμος

ΓΙΑ ΔΥΟ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ
Εκδοτικός Οίκος ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ
Συγγραφέας Rachel Joyce
Μετάφραση Αντώνης Καλοκύρης
Κατηγορία Ξένη Λογοτεχνία
ISBN 978-960-461-617-6
Σελίδες 482
Η ποιότητα της τέχνης κάθε δημιουργού καταδεικνύεται κατεξοχήν μέσα από την ευφυΐα με την οποία διαχειρίζεται ο δημιουργός πολύπλοκα θέματα που έχουν συνήθως να κάνουν με τον δαιδαλώδη ψυχισμό της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο χρόνος και οι μελετητές έχουν αποδείξει ότι η συγγραφική ευφυΐα αναδεικνύεται μέσα από την απλότητα των μέσων με τα οποία μετουσιώνονται πολύπλοκες και αφηρημένες ιδέες σε λόγο και εικονοπλαστική αλήθεια, προκειμένου να αναδυθεί μέσα από τον μύθο το συγγραφικό σύμπαν και η λογοτεχνική πραγματικότητα.

Το μεγάλο χάρισμα της Rachel Joyce σε αυτό το εξεχόντως πρωτότυπο μυθιστόρημα δεν είναι μόνο η σύλληψη ενός άκρως πρωτότυπου θέματος, αλλά η φυσικότητα και η απλότητα με τις οποίες το προσεγγίζει. Η ανεπιτήδευτη γλώσσα του βιβλίου πετυχαίνει να ξεναγήσει άμεσα τον αναγνώστη στη μάλλον «δύσκολη» ιστορία του βιβλίου, απλοποιώντας την και καθιστώντας την εύληπτη ακόμη και σε εκείνους που δεν έχουν την απαιτούμενη αναγνωστική εμπειρία γι’ αυτή την κατηγορία αναγνωσμάτων.

Το έργο ξεκινά το 1972, όταν ο πρωταγωνιστής του, ο μικρός Μπάιρον, ξυπνά για να πάει στο σχολείο μια μέρα που τα πάντα μοιάζουν ολότελα συνηθισμένα, παρότι ένα γεγονός έπειτα από λίγα λεπτά επρόκειτο να ταράξει την αίσθηση της οικείας ρουτίνας. Οδεύοντας για το σχολείο, η μητέρα του Μπάιρον με το αυτοκίνητο που της έχει χαρίσει ο παρών-απών σύζυγός της χτυπάει ένα κοριτσάκι και το εγκαταλείπει στο οδόστρωμα, δίχως η ίδια να το αντιληφθεί. Εκείνος που έχει δει τη σκηνή είναι ο Μπάιρον ο οποίος αδυνατεί να την ξεχάσει και την εκμυστηρεύεται στον πιστό του φίλο, τον Τζέιμς, με τον οποίο καταστρώνει ένα σχέδιο προκειμένου κάπως να διορθωθεί το «λάθος».

Ξεκινώντας στον πρόλογό της με την πληροφορία ότι το 1972 προστέθηκαν στον χρόνο δύο δευτερόλεπτα, επειδή το έτος ήταν δίσεκτο και η μέτρηση του χρόνου δεν συμβάδιζε με την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της, η Joyce αποδεικνύει τη συγγραφική της δεξιοτεχνία συνδέοντας ένα έγκλημα, ένα φυσικό γεγονός και την ηθογραφία μιας κοινωνίας μέσα από τη μικρογραφία μιας οικογένειας, με τρόπο αριστουργηματικό.

Παίζοντας με τις ανθρώπινες σχέσεις στην παιδική και την ενήλικη φάση της ζωής και αποφλοιώνοντας χειρουργικά την αλήθεια που μένει συχνά συγκαλυμμένη πίσω από ψέματα και προσχήματα, η συγγραφέας χρησιμοποιεί ως πρόφαση αυτή τη μάλλον αλλόκοτη ιστορία για να μιλήσει για την αξία και την επίδραση της οικογένειας στον ψυχισμό των παιδιών και μεταγενέστερα των ενηλίκων, για τη συγχώρεση, την ενοχή, την αντίφαση της αθωότητας και της ωριμότητας. Τι συμβαίνει στ’ αλήθεια με εκείνους που η ωριμότητά τους και η απώλεια της αθωότητας μένει «δυο δευτερόλεπτα πίσω;»

Σε όλη τη διάρκεια του μυθιστορήματος, καθώς οι έννοιες και τα συναισθήματα περιστρέφονται γύρω από αυτό τον εύθραυστο χρονικό άξονα της αλλαγής των δύο δευτερολέπτων, η Joyce με τον συμβολισμό της υπογραμμίζει την εύθραυστη φύση της λογικής, της αλήθειας, της εντύπωσης που σχηματίζει κανείς υπό το πρίσμα των υποκειμενικών του εκάστοτε θεωρήσεων και, προπάντων, μέσα από τους δεσμούς που αναπτύσσει με το περιβάλλον του.

Τέλος, η συγγραφέας με τον ήρωά της Μπάιρον βρίσκει την ευκαιρία να μιλήσει για τη διαφορετικότητα, εκείνη που κάνει τον ήρωα να αντικρίζει τον κόσμο, τη ζωή και τα πράγματα με τρόπο που τον φέρνει αντιμέτωπο με την κοινώς αποδεκτή θεώρηση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Και μόνο γι’ αυτή την ιδιαίτερη προσέγγιση, παράλληλα με την ελκυστική διαφορετικότητα του ίδιου του βιβλίου και την πρωτοτυπία αφενός του συγγραφικού προσχήματος πάνω στο οποίο βασίζεται η συγγραφέας για να μιλήσει απλά για ζητήματα πολύπλοκα και σπουδαία, αφετέρου για τον πολυσχιδή ρόλο της οικογένειας στη διαμόρφωση της προσωπικότητας, αξίζει να διαβαστεί αυτό το βιβλίο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: